CPB: alleen bindend topvrouwenquotum werkt

Dankzij de Wet ingroeiquotum en streefcijfers is de man-vrouwverhouding binnen de raad van commissarissen (RvC) van beursgenoteerde bedrijven sinds 2022 aanzienlijk verbeterd: 82% heeft nu een of meer vrouwen in de RvC. Maar voor de veel grotere groep van 5.000 niet-beursgenoteerde grote bedrijven, die een streefcijfer hebben en geen bindend quotum, is er weinig veranderd. Daar is het percentage zelfs blijven steken op 42%. Alleen een bindend quotum werkt, concludeert het Centraal Planbureau op 14 maart.

Beursgenoteerde bedrijven

Het onderzoek ging over de periode van de aankondiging in 2020 tot en met het eerste jaar van de inwerkingtreding (2022) van het quotum voor de 100 beursgenoteerde bedrijven die Nederland kent. Daaruit blijkt al de verhouding al meteen veranderde na de aankondiging. Het aandeel bedrijven dat in 2022 aan het quotum voldeed, steeg van 34,5% tot 81,7%. Toch voldoet 18% van de bedrijven nog niet aan het quotum en heeft 8,5% zelfs helemaal geen vrouw in de RvC. De bindende quotum schrijft voor dat tenminste een derde van het aantal commissarissen vrouw is en een derde man.

Niet-beursgenoteerde bedrijven

Bij de 5.000 niet-beursgenoteerde bedrijven die wel in dezelfde sectoren opereren als de beursgenoteerde bedrijven en vergelijkbaar zijn in termen van omzet geldt een vrijblijvende regeling van streefcijfers in plaats van een bindend quotum. Bij deze ‘controlegroep’ nam het aandeel vrouwelijke commissarissen nauwelijks toe en lag dat in 2022 nog maar op 43%. Volgens het Centraal Planbureau onderschrijft dit beeld dat een bindend quotum effectiever is dan een vrijblijvend streefcijfer.

Drogredenen

Uit het onderzoek blijkt dat eerdergenoemde tegenargumenten vooral drogredenen zijn. Men was destijds bang dat het opleidingsniveau, de opleidingsrichting, het aantal jaren bestuurservaring en jaren managementervaring allemaal zou dalen, maar dat blijkt niet waar. Ook is er geen bewijs voor het zogenoemde ‘golden skirt’-fenomeen: omdat er minder vrouwelijke commissarissen te vinden zouden zijn, zouden de spaarzame vrouwen die wel commissaris zijn in meer RvC’s of RvT’s tegelijk moeten zitten. Onzin, zegt het CPB, er blijken al met al meer dan genoeg capabele vrouwelijke toezichthouders te zijn.

Rol OR

Zit jij in een OR in een bedrijf met 250 of meer werknemers? Bespreek dat op het artikel-24 overleg in aanwezigheid van bestuurder én commissaris(sen) de streefcijfers die het bedrijf verplicht jaarlijks moet rapporteren bij het diversiteitsportaal van de Sociaal-Economische Raad. Bij die rapportage hoort ook een plan van aanpak. Mag een OR zelf ook een of meer commissarissen (bindend) voordragen? Let dan ook op de samenstelling van de totale RvC.