Tweede Kamer akkoord wetsvoorstel aanpak arbeidsuitbuiting

Het huidige strafrecht biedt onvoldoende mogelijkheden om mensenhandel en uitbuiting effectief te bestrijden. Daardoor worden kwetsbare werknemers niet genoeg beschermd en blijven misstanden onbestraft. Het wetsvoorstel Wet modernisering en uitbreiding strafbaarstelling mensenhandel moet daar verandering in brengen. Het stelt een wijziging voor van het Wetboek van Strafrecht en het Wetboek van Strafrecht BES en diverse andere wetten. De Tweede Kamer heeft op 10 juni met dit wetsvoorstel ingestemd.

Ernstig benadelen

Het wetsvoorstel regelt een aantal zaken:

• Modernisering van de strafbaarstelling van mensenhandel

Er zijn de afgelopen jaren belangrijke uitspraken gedaan door de Hoge Raad over zaken van uitbuiting en mensenhandel. Deze uitspraken hebben invloed op de reikwijdte van de wet en moeten daarom worden verwerkt in de nieuwe wet.

• De introductie van de zelfstandige strafbaarstelling van ernstige benadeling en van voordeeltrekking

Hiermee wordt ook het ernstig benadelen van personen strafbaar, net als het (mede-)profiteren van mensenhandel. Dat maakt het mogelijk om op te treden in gevallen waarin onvoldoende bewijs is voor arbeidsuitbuiting (een vorm van mensenhandel), maar wel ‘strafwaardig gedrag’ heeft plaatsgevonden.

Ook kunnen voortaan personen worden aangepakt die financieel voordeel hebben van uitbuiting, benadeling en mensenhandel. Dat geldt ook voor personen die een ernstige reden hebben om deze illegale praktijken te vermoeden.

Onderbetaling en uitbuiting

Bij de inzet van arbeidsmigranten komen herhaaldelijk misstanden voor, zoals forse onderbetaling, slapen op de werkplek en uitbuiting. Deze werknemers zijn extra kwetsbaar omdat ze de Nederlandse taal niet beheersen en niet op de hoogte zijn van hun wettelijke rechten en plichten (en ook niet van die van hun werkgever). Daarnaast zijn ze afhankelijk van de werkgever voor huisvesting. Wordt de arbeidsovereenkomst beëindigt, dan hebben ze niets meer, geen geld, geen woning, geen ziektekostenverzekering of uitkering.

Ondernemingsraad kan melding doen

De OR heeft niet alleen instemmingsrecht op het invoeren, wijzigen en intrekken van regelingen die over de arbeidsomstandigheden gaan, maar heeft ook een stimulerende rol. In artikel 28 van de WOR staat dat de OR moet bevorderen dat de voorschriften op arbogebied zo goed mogelijk worden nageleefd. Heeft de OR een vermoeden van misstanden, dan moet de OR hierop actie ondernemen. Als OR heb je ook de mogelijkheid om een melding te doen bij de Arbeidsinspectie. Die moet hierop reageren.

Meer weten over de rechten van de OR bij arbo? Lees dan de Checklist Rechten ondernemingsraad OR bij arbeidsomstandigheden