Thuiswerken: het nieuwe normaal voor Nederland
Door de coronacrisis heeft thuiswerken in rap tempo haar intrede gemaakt in veel beroepsgroepen. Sinds half maart 2020 is het advies van de overheid: werk zo veel mogelijk thuis. En Nederland gaf daar gehoor aan. Nu de crisis langer gaat duren dan gedacht krijgt het thuiswerken een meer vaste status.
Coronacrisis
Sinds het begin van de coronacrisis is het aantal thuiswerkenden wel iets afgenomen, aldus het Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid (KiM) aan NOS. Op dit moment werkt iets minder dan de helft van de werkenden vanuit huis. Het KiM deed eind maart onderzoek naar de ervaring van werkende Nederlanders in de nieuwe thuiswerksituatie. Daar kwam uit naar voren dat meer mensen positiever staan tegenover thuiswerken dan aan het begin van de crisis.
Onderzoek
Door het vele thuiswerken is Nederland terecht gekomen in een andere werkelijkheid dan voorheen. In het oude normaal ging gemiddeld Nederland om negen uur naar kantoor en was om zes uur weer naar huis. Daar komt nu snel verandering in. Deze veranderingen vragen om nieuw onderzoek naar de invloed van thuiswerken op arbeidsverhoudingen tussen werknemer en werkgever.
Meer flexibiliteit
Een van de onderzoeken die zich hier op richt is van promovendus Maral Darouei. Volgens het promotieonderzoek dat zij uitvoerde aan de Universiteit Leiden, heeft meer flexibiliteit voor werknemers een positief effect op de gezondheid en de werk-privé balans. Dit ziet zij onder meer terug bij zelfstandigen en kan ook de vaste werknemer in loondienst ten goede komen. ‘Dat zelfstandigen hun eigen dag kunnen indelen, zorgt ervoor dat ze meer controle hebben over hun eigen leven’, vertelt Darouei aan de Volkskrant. Een van de meest opvallende uitkomsten van het onderzoek is dat zelfstandigen zelfs meer uren maken dan werknemers in vaste dienst.
Darouei pleit voor meer flexibiliteit voor vaste werknemers en hoopt dat werkgevers hier meer ruimte voor gaan bieden. Met name om de van negen tot vijf mentaliteit los te laten. ‘Het is belangrijk om werknemers in elk geval die optie te geven. Al is het maar dat werknemers een paar dagen per week thuis mogen werken als ze dat willen.’ Veel werkgevers leken hier voor de coronacrisis nog nauwelijks gehoor aan te geven, maar nu het thuiswerken zogezegd is opgelegd vanuit de overheid, laten organisaties de vaste werkdag op kantoor steeds meer los.
Nadelen
Werknemers die meer thuiswerken zijn minder zichtbaar op de werkvloer. Het meten en beoordelen van werkprestaties en het algemeen contact met de leidinggevende komen hierdoor onder druk te staan. Hoe houd je goed contact met werknemers die op afstand van kantoor werkzaam zijn? En hoe zorg je voor een eerlijke en evenwichtige beoordeling van thuiswerkers?
Uit onderzoek van Darouei blijkt dat werknemers die besluiten om regelmatig thuis te werken lager beoordeeld worden dan werknemers op kantoor. Dit komt voornamelijk doordat leidinggevenden hun werkcentraliteit en betrokkenheid bij de organisatie als lager ervaren. Met werkcentraliteit doelt het onderzoek op ‘het belang dat mensen in hun leven hechten aan werk.’ Dit zou het laagst zijn bij werknemers zonder kinderen die thuiswerken.
Leidinggevenden
Een meer actieve en betrokken rol van leidinggevenden, HR-professionals en de ondernemingsraad is hiermee onvermijdelijk. Het is belangrijk om een goede balans te vinden tussen contact en controle voor werknemers die graag een deel van de werkweek willen thuiswerken. Hierbij is kennis over alle aspecten van het thuiswerken, zoals een arbovriendelijke werkplek, financiële middelen en wettelijke regels nodig. Deze checklist geeft een goed overzicht van alle thema’s die belangrijk zijn voor OR met betrekking tot thuiswerken.