Wellicht uitgekleed adviesrecht bij politiek primaat

Er komt misschien een lichtere variant van het adviesrecht van de OR bij de overheid, dat niet afdwingbaar is bij de rechter. Of een vorm van informeel adviesrecht, al moet de bestuurder dat de OR dan wel gunnen. Want het lijkt erg moeilijk een heldere scheidslijn te trekken tussen waar het politiek primaat van een democratisch genomen besluit eindigt en het adviesrecht van de medezeggenschap bij de overheid begint. Dat zegt Ruben Houweling, hoogleraar arbeidsrecht en kroonlid van de SER, op 28 november in een interview op de website van de SER.

Wet op de ondernemingsraden

De Sociaal Economische Raad komt waarschijnlijk voor de zomer met een advies over dit heikele onderwerp. Dat speelt al sinds 1995, toen overheden ook onder de Wet op de ondernemingsraden gingen vallen. Het is al die jaren aan de rechter overgelaten de grenzen van het politiek primaat aan te geven. Die zijn inmiddels zo ver opgerekt dat het advies- en overlegrecht van de OR bij de overheid is uitgehold. Zodra een bestuurder een beroep doet op het politiek primaat, kan de OR eigenlijk bijna niet meer adviseren over bijvoorbeeld een verplaatsing van een organisatieonderdeel of een grote reorganisatie.

Politiek primaat

Op zich onderschrijft iedereen het idee van het politiek primaat: het is logisch dat een voorgenomen besluit van een democratisch gekozen orgaan als de gemeenteraad, provinciale staten of het parlement voorrang heeft op het advies- en overlegrecht van de OR. Maar de rechten zijn nu zo ingeperkt. dat is er weerstand is ontstaan onder OR’en bij de overheid. Zij hebben via een petitie de minister van Sociale Zaken gevraagd om meer ruimte voor het adviesrecht en minder mogelijkheden om een beroep te doen op het politiek primaat. De minister heeft daarop de SER om advies gevraagd over dit onderwerp. Maar als we Houweling mogen geloven, dan komt er geen heldere scheidslijn, hoogstens een aanvullend, maar verzwakt adviesrecht.