Wat kan de OR aan de loonkloof doen?

De OR gaat er misschien vanuit dat mannen en vrouwen in de organisatie voor hetzelfde werk ook hetzelfde loon ontvangen. Maar weet je dat zeker? Hebben jullie al de vraag gesteld of gelijk loon voor gelijk werk in jullie organisatie écht vanzelfsprekend is? Of heeft jullie organisatie misschien ook een loonkloof?

Wat is een loonkloof?

De loonkloof is het verschil in beloning tussen mannen en vrouwen voor gelijk of gelijkwaardig werk. In feite betekent dit dat mannen en vrouwen niet hetzelfde loon ontvangen terwijl zij wel hetzelfde werk doen en er ook geen andere objectieve reden is voor een verschillende beloning (zoals competenties, ervaring of opleiding). Soms ontstaat een loonkloof door functiewaardering, soms door beoordelingssystemen, maar vaak door structurele onbewuste vooroordelen of gebrek aan transparantie. De aanwezigheid van een loonkloof is onwenselijk en het is zaak deze te dichten.

Regelgeving

In juni 2023 is de Europese Richtlijn loontransparantie in werking getreden en nu moeten de lidstaten van de Europese Unie de maatregelen uit deze richtlijn opnemen in hun eigen wetgeving. Het daartoe strekkende Wetsvoorstel Implementatie Richtlijn loontransparantie mannen en vrouwen is nog in behandeling.

Hoe herken je signalen van een mogelijke loonkloof?

Denk aan verschillen in startsalaris, ongelijke doorgroeimogelijkheden, een oververtegenwoordiging van mannen in hogere schalen of onverklaarbare verschillen in beoordelingen en de daarmee samenhangende beloningen. Ook in deeltijd werken en thuiswerken kan ondergewaardeerd worden en heeft vaak indirect effect op beloning. Het vraagt om een kritische blik naar data, maar ook naar de cultuur binnen de organisatie.

Wat kan je als OR concreet doen?

• Vraag geanonimiseerde loongegevens op, uitgesplitst naar geslacht, functie, schaal en dienstjaren.
• Bestudeer het beloningsbeleid en check of het beloningsbeleid helder, objectief én uitlegbaar is.
• Zorg dat je inzicht krijgt in de loonontwikkeling (op het niveau van functiegroepen).
• Bespreek de beoordelings- en functiewaarderingssystematiek met HR of de bestuurder.
• Zet het thema op de agenda van het overleg: niet eenmalig, maar structureel.
• Denk ook aan communicatie richting medewerkers: bewustwording begint bij transparantie.

Deze FAQ is geschreven door De Clercq Advocaten en Notariaat.