Wat is demotie?

Demotie is het tegenovergestelde van promotie. De werknemer wordt geplaatst uit een hogere in een lagere functieschaal. Het initiatief voor demotie kan zowel bij de werkgever als bij de werknemer liggen. Demotie komt niet vaak voor, maar de volgende situaties kunnen aanleiding tot demotie zijn:

• Een werknemer die onlangs is gepromoveerd in een hogere functie blijkt niet happy te zijn in zijn nieuwe functie;
• Een werknemer functioneert niet zoals gewenst, maar wil wel graag bij de organisatie blijven in een lagere functie;
• Een werknemer wil een stap terug doen omdat hij meer tijd aan andere zaken, zoals mantelzorg wil besteden;
• Een werknemer wil minder verantwoordelijkheden en werkdruk met het oog op een aanstaande pensionering
• Een werknemer wil minder verantwoordelijkheden en werkdruk vanwege een mindere belastbaarheid wegens een verminderde gezondheid;
• Een werknemer kan na een reorganisatie waarbij zijn oude functie is verdwenen niet terugkeren in een functie op hetzelfde niveau, maar wel op een niveau eronder.

Juridische aspecten

In alle gevallen is het belangrijk dat werknemer en werkgever met elkaar in overleg gaan over eventuele demotie. Een werkgever kan niet zomaar demotie opleggen aan de werknemer. Dat betekent een en daarvoor is in principe instemming nodig van de werknemer zelf. Uit jurisprudentie blijkt ook mocht de werkgever van mening zijn dat de werknemer in een hogere functie onvoldoende functioneert, er altijd eerst een verbetertraject doorlopen moeten worden.

Financiële aspecten

Demotie is ook niet per se goedkoper. Het kan zijn dat werkgever en werknemer afspreken dat de werknemer in de lagere functie al dan niet tijdelijk zijn hogere salaris blijft ontvangen in de vorm van een persoonlijke toeslag. Ook de hoogte van de toeslag is onderhandelbaar. Voor werknemers die vlak voor hun pensioen zitten is een lager salaris vaak minder een probleem, zolang de pensioenopbouw op basis van het hogere loon maar intact blijft. Dat zijn slechts een paar voorbeelden hoe je de financiële kant van demotie kan vormgeven.

Invloed OR

De ondernemingsraad heeft geen invloed op individuele gevallen van demotie. Alleen wanneer de bestuurder een breder gelden demotiebeleid heeft, kan dat worden beschouwd als een aanpassing van het belonings- en functiewaarderingsbeleid. In dat geval is het instemmingsrecht volgens artikel 27 lid 1c van de Wet op de ondernemingsraden van toepassing.