40% werkgevers versobert arbeidsvoorwaarden tijdens coronacrisis
Twee op de vijf werkgevers versoberden tijdens corona de arbeidsvoorwaarden van werknemers. Eén op de zes verplichtte zijn personeel vakantiedagen op te nemen wegens gebrek aan werk. Eén op de drie staakte de onbelaste vaste reiskostenvergoeding aan werknemers, al had het kabinet laten weten dat die gewoon door mocht lopen, zelfs voor thuiswerkers. 3% van de werkgevers vroeg het personeel zelfs om een loonoffer: minder loon of afzien van vakantiegeld. Bij organisaties waar vanwege corona veel minder werk was, liep dat zelfs op tot 11%. Dat blijkt uit de resultaten van OR Trends, een groot onderzoek onder bijna 600 ondernemingsraden in Nederland.
Instemming OR
Werkgevers zijn verplicht hun ondernemingsraad te laten instemmen bij tussentijdse, collectieve wijzigingen van de arbeidsvoorwaarden. Toch gebeurde dat in 36% van de gevallen niet. Bij de ondernemingsraden die wel om instemming waren gevraagd, kwam in drie op de tien gevallen het instemmingsverzoek van de werkgever te laat.
Workload
Bij drie op de tien (29%) van de ondervraagde organisaties nam het werk door corona toe, met name bij non-profit (38%) en overheidsorganisaties (39%). Om deze extra workload aan te kunnen, werden in de helft (50%) van de gevallen extra medewerkers ingehuurd, Bij een op de drie (33%) moest het bestaande personeel de extra workload opvangen.
NOW-effect
Bijna één op de zes (15%) organisaties zag de hoeveelheid werk door corona juist afnemen. Werkgevers spaarden daarbij vooral hun vaste werknemers. Ze sneden namelijk in de zogenaamde flexibele schil: 38% stopte met de inzet van ZZP’ers, 69% verlengde aflopende tijdelijke contracten niet en 62% lastte een vacaturestop in. Collectief ontslag als direct gevolg van de coronacrisis kwam gedurende de uitvraag van het onderzoek nog niet veel voor. Dat is waarschijnlijk het gevolg van de eerste NOW-regeling van het kabinet: gericht op behoud van werkgelegenheid met loonkostensteun en op het beboeten van werkgevers die werknemers wilden ontslaan.
OR Trends 2021 is het grootste onderzoek naar de stand van de medezeggenschap in Nederland, gemeten onder 550 ondernemingsraden, gemeten over de periode 1 april 2020 tot en met 31 maart 2021. Het onderzoek van Performa-OR is in samenwerking met Unger Nolet Advocaten en adviesbureau OR Coach.