Directie en OR bakkeleien voortdurend over de rechten van de OR

Bijna zonder uitzondering hebben ondernemingsraad en bestuurder discussie over de invulling van de belangrijkste rechten van de OR, die in de wet verankerd liggen. Maar liefst 87% van de OR’s geeft dit aan. Dan gaat het over het adviesrecht (in 96% van de gevallen) – waarin de directie verplicht is besluiten voor advies aan de OR voor te leggen – en het instemmingsrecht (in 95% van de gevallen) – waarbij de directie een besluit niet mag nemen dan na instemming door de OR. Ook andere rechten en faciliteiten blijken in grote meerderheid onderwerp van discussie: 86% bij het informatierecht, 74% bij het initiatiefrecht en 73% bij de faciliteiten voor de OR, zoals het wettelijk recht op scholing, vergaderen en inhuur van externe adviseurs. Dat blijkt uit OR Insight 2012, het grootste onderzoek naar de stand van de medezeggenschap in Nederland, gemeten onder bijna 600 ondernemingsraden en hun ondersteuners, de ambtelijk secretarissen.

 

Voor een deel is de discussie tussen bestuurder en OR waarschijnlijk te verklaren door de behoefte van de bestuurder de OR ‘kort aangelijnd’ te houden of de wens de OR niet overal in te betrekken. Voor een deel is het echter ook de onwetendheid van de OR zelf. Een op de vier ondernemingsraden weet namelijk zelf niet precies welke rechten en faciliteiten de OR eigenlijk heeft. Bij vier op de vijf ondernemingsraden bestaat onduidelijkheid over de precieze invulling van het adviesrecht en het instemmingsrecht. Bij het informatierecht is dat ruim 70%, rond de 60% onduidelijkheid is er over het (in de praktijk vaak weinig gebruikte) initiatiefrecht en de faciliteiten waarop de OR een beroep mag doen.

 

Hoe kleiner de OR (en dus hoe kleiner de organisatie), des te groter is die onduidelijkheid. Bijna een op de drie kleine OR’s (tot en met 5 leden/100 werknemers) weet niet goed wat hun rechten en faciliteiten zijn. Ook in Nederlandse vestigingen van buitenlandse multinationals is de onduidelijkheid groter dan gemiddeld. Scholing helpt overigens: hoe meer scholing een OR volgt, des te beter leert een OR wat zijn rechten en faciliteiten zijn.