Donorzaad en invriezen eicellen op kosten van de baas

Grote internationale bedrijven met een Nederlandse vestiging blijken steeds vaker de kosten vanvruchtbaarheidsbehandelingen te vergoeden aan hun medewerkers. Dat kan gaan om de kosten van adoptie ofdraagmoederschap, maar ook van extra IVF-rondes, aanschaf van donorzaad of invriezen van eicellen. Uit een onderzoek van de redactie van Nieuwsuur van 14 juli blijkt dat 40% van de multinationals een of andere vorm van ‘fertility benefits’ hebben. Onder hen bekende bedrijven als Google, LinkedIn, Uber, Salesforce, SurveyMonkey en McKinsey.  

Relatie welzijn en prestatie 

In Nederland is het een relatief nieuw fenomeen. Nieuwsuur sprak Nikki Brouwer, HR-manager bij Salesforce. Zij stelt dat Salesforce dit soort arbeidsvoorwaarden bewust heeft, omdat werknemers beter presteren op het werk wanneer het goed is gesteld met hun persoonlijke welzijn. Daarom bieden ze ook standaard zes maanden betaald ouderschapsverlof voor vader en moeder. Er staan ook geen verplichtingen tegenover dat medewerkers bijvoorbeeld langer moeten werken bij Salesforce, verzekert Brouwer.  

Amerikaanse oorsprong 

Fertility benefits zijn komen overwaaien uit de Verenigde Staten. Nieuwsuur vroeg ook Mara Yerkes, hoogleraar sociaal beleid aan de Universiteit Utrecht, en Lucy van der Wiel, docent aan King’s College in Londen en auteur van het boek ‘Freezing Fertility’, wat zij ervan vonden. Yerkes begrijpt dat fertility benefits in de VS normaler zijn, omdat werknemers hun zorgverzekering daar toch meestal al afsluiten via de werkgever. Al blijken deze extra’s vaker aangeboden door bedrijven waar medewerkers druk ervaren, heel hard te werken en weinig tijd te hebben voor het krijgen van kinderen. 

Ethische vragen 

Toch zijn er ook ethische vragen. Het bevorderen van vruchtbaarheid wordt zo toegankelijker voor een specifieke groep mensen. Dat is niet in lijn met de principes van de basisverzekering in Nederland. Het lijkt bovendien vrijblijvend, maar schept ook afhankelijkheid van de werkgever. Volgens Van der Wiel kunnen fertility benefits vrouwen meer zeggenschap geven over hun eigen vruchtbaarheid. Maar het kan ook het gevoel van vrijheid beperken dat vrouwen zelf kunnen bepalen wanneer het voor hen een goed moment is om kinderen te krijgen. En het schept voor de baas de ruimte om tegen medewerkers te zeggen daarmee nog even te wachten.