Instelling vertrouwenspersoon

Er ligt een wetsvoorstel tot verplichtstelling van een vertrouwenspersoon bij de Eerste Kamer. Het doel van dit wetsvoorstel is om werknemers een wettelijk recht op toegang tot een vertrouwenspersoon te geven en om de positie van de vertrouwenspersoon in de organisatie te versterken. Zo’n vertrouwenspersoon heeft een geheimhoudingsplicht. De werkgever moet de onafhankelijke positie van de vertrouwenspersoon waarborgen. Met het verplichtstellen van een vertrouwenspersoon wordt beoogd ongewenst gedrag op de werkvloer terug te dringen.

Wettelijke plichten

Het wetsvoorstel is feitelijk een aanpassing van de Arbeidsomstandighedenwet. Daarin wordt het volgende geregeld:

Een werkgever met 10 of meer werknemers moet een vertrouwenspersoon aanstellen. Dit kan een interne of externe vertrouwenspersoon zijn.
Een werknemer die in de arbeidssituatie wordt geconfronteerd met ongewenste omgangsvormen, zoals discriminatie, intimidatie, seksuele intimidatie, agressie, geweld of pesten, moet zich kunnen wenden tot die vertrouwenspersoon.
De OR of PVT heeft instemmingsrecht (artikel 27 WOR) over de keuze en de positionering van de vertrouwenspersoon alsmede de verlenging en beeindiging van de aanstelling. Zie ook de checklist Benoeming vertrouwenspersoon.

Basistaken

De vertrouwenspersoon moet beschikken over deskundigheid en ervaring. De organisatie moet faciliteiten ter beschikking stellen om het werk als vetrouwenspersoon te kunnen uitvoeren. De basistaken van de vertrouwenspersoon zijn:

het opvangen, begeleiden en adviseren van een werknemer en eventueel doorverwijzen naar een professionele hulpverlener;
het gevraagd en ongevraagd adviseren van de werkgever, ondernemingsraad of personeelsvertegenwoordiging over ongewenste omgangsvormen (signaleren van knelpunten en preventie-mogelijkheden);
het geven van voorlichting over ongewenste omgangsvormen en informatie over de functie van vertrouwenspersoon en de bereikbaarheid;
het jaarlijks uitbrengen van een verslag van bevindingen aan de werkgever, ondernemingsraad en personeelsvertegenwoordiging.

Geheimhoudingsplicht

Ook de geheimhouding is wettelijk geregeld. Dat betekent dat de vertrouwenspersoon altijd vertrouwelijk moet omgaan met de informatie van melders. Deze geheimhouding is niet ongelimiteerd; er geldt namelijk niet het zogeheten verschoningsrecht. Dat geheimhoudingsplicht vervalt als de vetrouwenspersoon informatie moet verstrekken bij juridische procedures. Ook kan de geheimhoudingsplicht vervallen op grond van wettelijke bepalingen (bijvoorbeeld bij de strafrechtelijke aangifteplicht voor misdrijven).