De kracht van het initiatiefrecht

Slecht of geen arbobeleid kan leiden tot verhoogd ziekteverzuim en onvrede op de werkvloer. Toch heeft niet iedere werkgever zijn arbobeleid goed op orde. Soms zijn ze niet goed op de hoogte van hun wettelijke plichten. Hoewel het hebben van een risico-inventarisatie en – evaluatie (RI&E) wettelijk verplicht is bij acht of meer werknemers – net als een basiscontract met een arbodienst – hebben veel werkgevers geen of een verouderde RI&E en geen contract met de arbodienst. Kan de OR in zo’n geval wat doen? Jazeker! De OR kan via het initiatiefrecht onderwerpen op de agenda zetten voor de overlegvergadering met de bestuurder en zelfs concrete beleidsvoorstellen doen.

PSA en RI&E

Om welke onderwerpen gaat het dan? Denk aan PSA-beleid, een RI&E of gebruikmaking van een (extern) vertrouwenspersoon. PSA is de afkorting voor psychosociale arbeidsbelasting. Daaronder vallen factoren die stress op het werk kunnen veroorzaken, zoals werkdruk, agressie en pesten. PSA-factoren kunnen leiden tot uitval van een werknemer. Door het opstellen van PSA-beleid kan een organisatie kenbaar maken hoe je PSA kan voorkomen of hoe je hiermee kan omgaan als dit zich voordoet. Je kan zo afspraken maken hoe je elkaar in dat geval aanspreekt.

In de RI&E staat wat het risico op PSA is binnen jouw organisatie, in het bijbehorende plan van aanpak welke maatregelen de werkgever moet nemen om dit tegen te gaan. Daarmee is de RI&E de basis voor het PSA-beleid. In dit beleid werk je uit hoe je met preventie omgaat om de risico’s te beperken op PSA. Denk aan de inzet van een vertrouwenspersoon (intern en/of extern), het hebben van een klachtenregeling en het instellen van een klachtencommissie.

Initiatiefrecht OR

Dankzij het initiatiefrecht uit de WOR kan de ondernemingsraad onderwerpen op de agenda zetten om te bespreken met de bestuurder. Onderwerpen waar soms bijvoorbeeld te weinig aandacht voor is, maar die wel belangrijk zijn voor de medewerkers, zoals goed arbobeleid. Daardoor wordt de bestuurder in ieder geval aan het denken gezet over het ingebrachte onderwerp. Maar het initiatiefrecht is meer dan zaken op de agenda zetten. De OR kan namelijk ook zelf een voorstel doen voor (een aanzet tot) PSA-beleid. Dat moet dan wel schriftelijk en voorzien van een toelichting. Want alleen dan is de bestuurder verplicht gemotiveerd te reageren.

Vervolgens moeten OR en bestuurder ten minste één keer in de overlegvergadering over het voorstel van de OR praten. De bestuurder moet daarna besluiten of (en in hoeverre) hij in lijn met het voorstel van de OR zal doorgaan. Gaat de bestuurder niet serieus op het voorstel van de OR in, dan kan de OR een procedure starten bij de kantonrechter. Kortom, de OR kan de bestuurder via het initiatiefrecht aansporen tot (gemotiveerde) actie en goed PSA-beleid!

Myrthe van den Heuvel is partner bij Confidare, aanwezig op OR Live op 16 oktober.