Checklists
Laatst gewijzigd op: 17 juli 2019

Procederen

Als ondernemingsraad geeft u de bestuurder formeel advies en stemt u in met allerlei voorgenomen besluiten en regelingen. Soms vergeet een bestuurder een advies aan te vragen of een maatregel ter instemming voor te leggen. Het kan ook dat de OR niet instemt of een negatief advies geeft en dat de bestuurder zich daar niets van aantrekt. Wat kunt u nog doen? U kunt in ieder geval een procedure starten, ook al is dat niet eenvoudig.

Procederen bij advies

De ondernemingsraad heeft adviesrecht over tal van onderwerpen. In Artikel 25, lid 1, van de Wet op de ondernemingsraden (WOR) staat een opsomming van tal van onderwerpen.

Het kan zijn dat de bestuurder een voorgenomen besluit niet aan de ondernemingsraad ter advies heeft voorgelegd. In dit soort situaties is de eerste stap snel overleg met de bestuurder. Als u als OR alsnog in de gelegenheid wordt gesteld te adviseren en de bestuurder houdt het voorgenomen besluit tot die tijd nog even aan, is de zaak alsnog opgelost. Is dat niet het geval, dan is procederen het overwegen waard.

Het kan ook zijn dat de ondernemingsraad wel een advies heeft gegeven, maar dat de bestuurder dit advies niet of niet geheel opvolgt. Ook dan is de eerste stap de bestuurder vragen waarom hij afgeweken is van het advies, of, als hij dat al schriftelijk heeft gedaan, om een nadere toelichting vragen. Bent u het eens met zijn argumentatie, dan leidt dat niet tot een procedure. Is dit niet het geval, dan is procederen ook het overwegen waard.

Opschortingstermijn

Als ondernemingsraad heeft u welgeteld een maand de tijd te besluiten of u een procedure wilt starten as de bestuurder uw advies niet opvolgt. Dit heet de zogenaamde opschortingstermijn. In die tijd mag de bestuurder het voorgenomen besluit niet alvast ten uitvoer nemen; het is immers opgeschort. Deze termijn start vanaf de dag waarop de bestuurder het besluit schriftelijk aan de OR heeft meegedeeld. Een maand lijkt lang, maar u moet snel handelen. Het is verstandig na te gaan of een procedure zin heeft. Daarvoor kunt u het beste direct een juridische deskundige inschakelen, die u daarover kan adviseren.

Vaak heeft dreigen met een procedure al een positief effect voor de OR, omdat de ondernemer de kosten van een procedure moet betalen. Ook kan de bestuurder bang zijn voor imagoschade. Er worden daarom weinig procedures gevoerd.

De Ondernemingskamer

Kiest u uiteindelijk voor een procedure bij een adviesprocedure, dan dient u dat de doen bij de Ondernemingskamer van het Gerechtshof te Amsterdam, zo bepaalt artikel 26 van de WOR. Bij andere besluiten, bijvoorbeeld instemmingsplichtige besluiten, kunt u direct naar de kantonrechter stappen.

Als u overweegt om een procedure te voeren, schakel dan juridische hulp in. Er komt immers heel wat kijken bij een gang naar de rechter.

Procederen bij instemming

De ondernemingsraad heeft instemmingsrecht bij heel veel onderwerpen die het personeel direct raken. In Artikel 27 van de WOR staat een overzicht van regelingen die daar onder vallen.

Het kan zijn dat de bestuurder een dergelijk voorgenomen besluit niet aan de ondernemingsraad ter instemming heeft voorgelegd. In dit soort situaties is – net als bij adviessituaties – de eerste stap overleggen met de bestuurder. Als de bestuurder het voorgenomen besluit aanhoudt tot uw instemming is verkregen, is de zaak alsnog opgelost. Is dat niet het geval, dan is procederen het overwegen waard.

Het kan ook zijn dat de bestuurder wil overgaan tot vaststelling, wijziging of intrekking van een voorgenomen besluit conform Artikel 27 van de WOR, terwijl u juist uw instemming heeft onthouden. In dat geval kan de bestuurder zijn voorstel aanpassen en opnieuw ter instemming voorleggen aan uw ondernemingsraad, of hij kan in beroep gaan bij de kantonrechter in een poging om vervangende toestemming te krijgen.

Nietigheid inroepen

Voert de bestuurder de regeling toch in zonder uw uitdrukkelijke instemming, dan moet uw ondernemingsraad in actie komen. U kunt het besluit nietig laten verklaren. Dat doet u door binnen een maand na het besluit tot invoering van de nieuwe regeling een brief aan de bestuurder te sturen, waarin u de ‘nietigheid inroept’ van het voorgenomen besluit dat zonder uw instemming wordt doorgevoerd. Hiermee wordt elke stap die de bestuurder nog zet bij de invoering van het voorgenomen besluit onrechtmatig. Als u de procedure wint, moeten de stappen waarschijnlijk weer worden teruggedraaid. Let wel goed op de termijn van een maand: als u te laat reageert, kan de bestuurder doorgaan. De rechter zal de OR normaal gesproken dan ook geen gelijk geven.

Bemiddeling door de bedrijfscommissie

Het is niet verplicht, maar u kunt het geschil ook voorleggen aan de bedrijfscommissie. Deze bemiddelt en adviseert. Er zijn er drie. Wilt u dat de bedrijfscommissie zich buigt over uw geschil? Bepaal eerst welke bedrijfscommissie bij uw organisatie past, Markt 1, Markt 2 of Overheid. Valt uw organisatie onder Markt 1 of 2, dan kunt u hier online een bemiddelingsverzoek indienen. Valt u onder de overheidssector, da kunt u uw bemiddelingsverzoek sturen naar BDC-O@caop.nl. Motiveer uw standpunt en voeg alle relevante documenten toe aan de bijlage van uw e-mail.