Werkgever mag opleidingskosten niet verhalen op werknemer
Een medewerker komt in dienst bij uitzendbureau Olympia. Hij doet op aandringen van zijn werkgever een chauffeursopleiding voor het rijbewijs C en CE. Zoals bij alle werknemers schiet Olympia de opleidingskosten voor tot maximaal € 10.000. De werknemer betaalt maximaal een derde van de kosten, tenzij hij lang genoeg in dienst blijft. Dat ‘lang genoeg’ is bij deze werkgever 4.160 werkuren na afronding van de opleiding.
Studieschuld
Treedt de werknemer eerder uit dienst, dan moet hij het werknemersdeel van de opleidingskosten direct terugbetalen. En dat gebeurt niet lang na het halen van het rijbewijs, wanneer de werknemer niet meer dan 8 uur werk per week krijgt aangeboden à € 13,33 per uur. De werknemer zegt het uitzendcontract op. Direct daarop stuurt Olympia de rekening naar de ex-werknemer. Of hij even de openstaande studieschuld van zo’n € 8.000 binnen 14 dagen betaalt. Dat weigert de werknemer, en dus stapt Olympia naar de rechter.
Hoge Raad
Die maakt gehakt van de eis van de werkgever. De rechter vindt weliswaar dat er een rechtsgeldige studieovereenkomst is opgesteld, waarbij er ook – zoals het hoort – steeds minder terugbetaald hoeft te worden hoe langer de werknemer in dienst is. Maar Olympia heeft geen rechtsgeldig beroep op die regeling gedaan. Een van de voorwaarden die de Hoge Raad heeft gesteld is namelijk dat als de terugbetalingsregeling ernstige consequenties voor de werknemer heeft, de werkgever deze vooraf duidelijk moet maken aan de aan de werknemer.
Geen inzicht en geen inspraak in kosten
Maar dat heeft Olympia niet gedaan. In de regeling staat alleen een algemeen maximum van € 10.000 aan opleidingskosten. Pas na afloop van het arbeidscontract krijgt de werknemer van de werkgever inzicht hoe duur de rijopleiding werkelijk is geweest. Bovendien is de opleidingsovereenkomst volledig door Olympia voorgeschreven, de werknemer heeft geen andere keuze dan de overeenkomst te accepteren om in aanmerking te komen voor de functie waarop hij heeft gesolliciteerd.
Geen inzicht in financiële risico’s
De rechter vindt dat Olympia voorafgaand aan de opleiding de werknemer schriftelijk had moeten uitleggen dat met een aangeboden contract van 8 uur werk de werknemer in totaal 8 jaar had moeten werken om de vereiste 4.160 uren te halen. En dat pas dan alle opleidingskosten kwijtgescholden zouden zijn. Door dat niet te doen heeft de werkgever niet voldaan aan de verplichting om de werknemer te wijzen op de (grote) financiële risico’s die hij liep. Kortom, de werkgever moet opdraaien voor alle opleidings- en bijkomende juridische kosten.