Scholingsplannen: nieuwe tijden, nieuwe vormen

door: Renate Vink-Dijkstra, Barbara van Dam en Annette Tas

Kwalitatief goede medezeggenschap vraagt een OR die over voldoende kennis, kunde en vaardigheden beschikt. In onze vorige blog hebben we invulling gegeven aan de mogelijke toekomstige verplichting voor de OR om een scholingsplan op te stellen. Wat ons betreft geen reden om te wachten tot het een verplichting is. En dus roepen we OR’en op om hier nu alvast mee aan de slag te gaan.

Scholingsplan

Onze conclusie van onze vorige blog was dat het werken met een scholingsplan een OR veel oplevert. OR-leden investeren met scholing niet alleen in hun eigen ontwikkeling en werkplezier, maar goede medezeggenschap leidt ook tot betere besluitvorming en draagvlak. Dat is in het belang van de continuïteit van de organisatie. Scholing is zowel een verantwoordelijkheid van de OR-leden zelf als van de bestuurder. Zo is het aan de bestuurder om scholing te faciliteren door het betalen van de kosten van scholing, maar ook door de OR-leden voldoende tijd te geven om scholing te volgen.

Scholingsplan is maatwerk

Lastig bij scholing van OR’en is dat de leden van de OR over verschillende kennis, vaardigheden en ervaring met de medezeggenschap beschikken. Een training van een dag of dagdeel aan de hele groep doet dus niet altijd recht doet aan de individuele OR-leden. Voor de een volstaat een basistraining WOR, terwijl een meer ervaren OR-lid juist meer behoefte aan verdieping heeft. Toch is een training voor de hele OR soms juist zeer zinvol, omdat de OR-leden naar buiten toe optreden als één orgaan met binnen dat orgaan een eigen rol en taakverdeling. Een ander aandachtspunt is dat scholing tijd kost. In tijden van personeelskrapte is het vaak lastig om tijd vrij te maken voor de medezeggenschap, zeker als de OR ook niet volledig is gevuld.

Digitaal leren

Scholing kan op verschillende manieren plaatsvinden. Naast het volgen van een traditionele fysieke training kan ook gedacht worden aan het bezoeken van congressen en het volgen van workshops. Daarnaast heeft de techniek niet stilgestaan.  Om meer resultaat uit het scholingsplan te halen is het goed om ook de nieuwste inzichten over leren en ontwikkelen mee te nemen in de scholingsplannen. In deze blog willen we er twee uitlichten, namelijk digitaal leren en performance support (toepassen op de werkplek).

Sinds corona heeft digitaal leren een grote vlucht genomen. Digitaal leren ontwikkelt zich al zo’n 20 jaar. De meeste (grote) bedrijven gebruiken op dit moment wel enige vorm van digitaal leren. Dat kan zijn in de vorm van een e-learning voor de onboarding, digitale cursussen voor de verplichte bijscholing van zorgmedewerkers tot een digitaal platform met honderden cursussen gericht op de professionele en persoonlijke ontwikkeling van de medewerkers, zoals Good Habitz. Er zijn waarschijnlijk maar weinig OR-leden die in hun functie niet in aanraking zijn gekomen met digitaal leren. Het is heel snel gewoon geworden.

Even effectief

Maar het is meer dan een onvermijdelijke ontwikkeling en een hype. Uit een overzicht van verschillende studies naar de effectiviteit van digitaal leren blijkt dat digitaal leren even effectief is als klassikale instructie voor zowel het verwerven van kennis als vaardigheden. Een combinatie van digitaal en klassikaal leren doet het iets beter dan alleen klassikaal leren bij kennisgerichte interventies. Hierbij is het belangrijk dat het leren actief wordt vormgegeven met opdrachten, oefenvragen of andere soorten van interactie. Door gebruik te maken van multimedia (tekst, audio, illustraties en video) wordt de effectiviteit vergroot. Hierdoor is meer flexibiliteit en maatwerk mogelijk, wat precies aansluit bij de zo diverse scholingsbehoefte van OR-leden.

Kansen

Het inzetten van digitaal leren in de OR context biedt dan ook kansen. Wat ons betreft kan hier veel meer gebruik van gemaakt worden ook in combinatie met het aanbod binnen de organisatie. Op die manier kunnen er slimme combinaties worden gemaakt die het leren versterken. Bij MEDE hebben we inmiddels 8 jaar ervaring met het combineren van digitaal leren en live trainingen met goede resultaten. OR-leden geven aan dat ze het waarderen dat ze in hun eigen tempo en op hun eigen gekozen moment een digitale trainingen kunnen doornemen, afgestemd op hun behoefte.

Wie bijvoorbeeld in de VGWM-commissie zit, kan dan extra scholing volgen op het gebied van arbo, terwijl de voorzitter misschien liever een module volgt die gericht is op verbindend communiceren. De hele OR gezamenlijk zou dan kunnen kiezen voor een module gericht op overleg en besluitvorming in de OR. Zo kunnen de gezamenlijke momenten worden voorbereid en efficiënt worden gebruikt. Scholingsplannen zijn bij uitstek geschikt om na inventarisatie van de behoeften van de OR-leden een goede mix te vinden tussen digitaal leren en live bijeenkomsten.

Performance support

De tweede ontwikkeling is performance support. In goed Nederlands betekent dat ondersteuning op de werkplek. Deze vorm van leren is uitermate geschikt voor het toepassen en oplossen van kennis of vaardigheden. Dit wordt in organisaties ingezet ter ondersteuning van het in de praktijk brengen van hetgeen een cursist heeft geleerd in de cursus. Hoe herkenbaar ook voor OR-leden: je hebt een aantal weken geleden een cursus gehad en aan het einde wist je heel goed het verschil tussen advies- en instemmingsrecht. Maar nu ligt er een vraag voor en weet je het niet meer zeker… Dat is een moment waarop ondersteuning gewenst is.

De Clercq advocaten heeft een WOR-app ontwikkelt die OR-leden kunnen gebruiken als praktische ondersteuning op de OR-werkplek. In de app is de gehele wettekst opgenomen met daarbij een overzicht van daaraan gerelateerde begrippen en artikelen en een toelichting daarop met tips en tricks. In die toelichting is actuele rechtspraak verwerkt. Als bijvoorbeeld tijdens een overlegvergadering discussie ontstaat over de vraag of sprake is van een ‘belangrijk’ besluit kan gezamenlijk via de app alvast worden gekeken welke criteria daarbij een rol spelen. Via de blogs blijft de OR geïnformeerd over wetswijzigingen en andere relevante ontwikkelingen. Ondersteuning in je broekzak!

Renate Vink-Dijkstra en Barbara van Dam zijn werkzaam bij De Clercq Advocaten en Notariaat, Annette Tas is werkzaam bij Mede.

Nieuwsgierig? Op de OR Live kunt u onze gezamenlijke workshop ‘Een scholingsplan voor de OR’ volgen en kennis maken met een aantal innovatieve ontwikkelingen. Bij MEDE kunt u een blik werpen op de MEDE Academie met verschillende digitale cursussen. De Clercq Advocaten demonstreert u graag de vernieuwde en verbeterde WOR-app. En wij denken ook graag mee hoe voor uw OR een scholingsplan kan bijdragen aan een kwalitatieve en resultaatgerichte medezeggenschap.