Steeds meer vertrouwenspersonen

Het aantal vertrouwenspersonen in Nederland is enorm gestegen. Begin 2018 stonden er bijna 199 vertrouwenspersonen ingeschreven bij de KVK, eind 2023 waren dit er bijna vijf keer zoveel: 889. Dit komt mogelijk door de incidenten bij het tv-programma The Voice of Holland, zo meldt Inge te Brake, voorzitter van de Landelijke Vereniging van Vertrouwenspersonen, op 21 december op de LVV-website. Maar ook de komende wetgeving, waarbij werkgevers met tien of meer werknemers verplicht een vertrouwenspersoon moeten aanwijzen, zal een rol spelen.

Wegkijken

Te Brake zag sinds het ontstaan van de MeToo-beweging al een toename in het aantal vertrouwenspersonen. Maar na alle misstanden in Nederland (onder andere bij The Voice of Holland) ‘valt er niets meer te ontkennen en groeit het bewustzijn dat we een maatschappelijk probleem hebben.’ Toch bagatelliseert een groot aantal organisaties het probleem nog en wordt er onvoldoende actie ondernomen. Terwijl uit onderzoeken juist blijkt dat een (psychologisch) veilige en prettige werkomgeving leidt tot meer werkgeluk, innovatie en productiviteit en minder verzuim.

Geen ‘afvink-dingetje’

Volgens zelfstandig vertrouwenspersoon Henriëtte Wijnen is het hebben van een vertrouwenspersoon allesbehalve een ‘afvink-dingetje’. ‘Het gaat er echt om dat er vanuit directie, bestuur of management een intrinsieke motivatie is om een (psychologisch) veilige werkomgeving te creëren.’ Een vertrouwenspersoon kijkt samen met de melder naar mogelijke oplossingen. De vertrouwenspersoon geeft vervolgens de signalen door naar directie, management of HR, waarbij de melder zoveel mogelijk wordt beschermd. Ook adviseert de vertrouwenspersoon om het beleid aan te passen of zaken beter bespreekbaar te maken.

Meer diversiteit

Het zijn niet alleen maar vrouwen die tegenwoordig vertrouwenspersoon zijn. Volgens Te Brake wordt de LVV steeds diverser: ‘We zien gelukkig ook steeds meer mannen, jonge mensen en mensen vanuit diversiteit.’ Als het wetsvoorstel waarmee elk bedrijf met meer dan tien werknemers een vertrouwenspersoon moet aanstellen door de Eerste Kamer wordt aangenomen, zal het aantal vertrouwenspersonen nog veel meer toenemen.

Rol OR

De OR heeft geen instemmingsrecht op de benoeming van de vertrouwenspersoon. Wel op de regeling waarin staat hoe de benoemingsprocedure in zijn werk gaat, war de taken van de vertrouwenspersoon zijn en op welke wijze de vertrouwenspersoon zijn werk doet. Vraag de bestuurder dus om een uitgebreid plan als er een vertrouwenspersoon komt en de manier waarop deze wordt aangesteld.