Checklists
Laatst gewijzigd op: 8 augustus 2024
arbo

Eisen aan het basiscontract met de arbodienst of bedrijfsarts

Elke organisatie moet volgens de Arbowet beschikken over een overeenkomst met een arbodienst of bedrijfsarts. Dit basiscontract bevat een minimaal aantal vaste onderdelen over de uitvoering van de wettelijke arbotaken van de werkgever. Zo moeten werknemers bijvoorbeeld toegang hebben tot een bedrijfsarts en ze mogen een second opinion aanvragen bij de bedrijfsarts. Voordat een bestuurder van een organisatie een basiscontract of een ruimer contract afsluit, moet eerst de ondernemingsraad instemmen met de inhoud van het contract.

Toegang bedrijfsarts

In het basiscontract staat hoe werknemers de bedrijfsarts kunnen bezoeken. De werkgever zorgt dat bekend is wie de bedrijfsarts is, waar deze spreekuur houdt en hoe medewerkers de bedrijfsarts kunnen bereiken. Medewerkers mogen ook naar de bedrijfsarts als ze niet ziek zijn. Op dit open spreekuur kunnen ze vragen stellen over hun gezondheid in relatie tot het werk.

TIP Medewerkers hebben geen toestemming van de leidinggevende nodig om naar het open spreekuur van de bedrijfsarts te gaan. Let op dat dit niet toch als voorwaarde is opgenomen.

Bezoeken werkplek

De bedrijfsarts moet de werkplek kunnen bezoeken, bijvoorbeeld om te kijken hoe het is gesteld met de veiligheid op de werkvloer. De bedrijfsarts kan zich zo een beter beeld vormen van de risico’s die er spelen. Daarbij kan hij ook vragen naar de laatste risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) en het bijbehorende plan van aanpak.

TIP De bedrijfsarts kan ook regelmatig op locatie komen om even op de werkvloer rond te kijken, al dan niet in bijzijn van de OR. Locatiebezoek kan dus een pré zijn voor de OR bij de instemming over een contract met de arbodienst of bedrijfsarts.

Second opinion

In het contract staat ook dat en hoe je organisatie heeft geregeld dat medewerkers om een oordeel van een andere bedrijfsarts kunnen vragen. Een medewerker die het niet eens is met het medische oordeel van de bedrijfsarts heeft recht op een second opinion. Maar ook de uitslag van een preventief medisch onderzoek, zoals een PMO of PAGO kan aanleiding zijn om te vragen om een tweede blik.

TIP Lees meer over de second opinion en over de verschillen tussen PMO en PAGO.

Klachtenprocedure

Medewerkers moeten een klacht kunnen indienen als ze ontevreden zijn of twijfels hebben over de dienstverlening van de arbodienst of de bedrijfsarts. Uit het contract moet duidelijk worden dat er een klachtenregeling is, waar medewerkers die kunnen vinden en hoe de regeling werkt.

TIP Alle bedrijfsartsen zijn verplicht een klachtenprocedure te hebben, ook als ze niet voor een arbodienst werken.

Overleg OR en preventiemedewerker

Je hebt als OR recht op overleg met de bedrijfsarts, net als met de preventiemedewerker. De bedrijfsarts moet weten wat het arbobeleid van de organisatie is en de manier waarop de arbozorg in jullie organisatie is geregeld. Daarom moet hij kunnen overleggen met de werkgever, met de OR en met de preventiemedewerker. In het basiscontract staat hoe dit overleg is geregeld en hoe vaak het plaatsvindt.

TIP Als OR kun je de achterban raadplegen en vragen hoe werknemers de arbeidsomstandigheden beoordelen, bijvoorbeeld via een OR-enquête.

Beroepsziekten

De bedrijfsarts is niet alleen betrokken bij de preventie van beroepsziekten, maar moet ook tijd en gelegenheid krijgen om beroepsziekten in de organisatie te signaleren en te melden. Hij is verplicht om geconstateerde beroepsziekten te melden bij het Nederlands Centrum voor Beroepsziekten (NCvB).

Preventie

De bedrijfsarts krijgt de kans om de werkgever te adviseren over de preventie van beroepsziekten en verzuim. Hij kan advies geven over aanpassing van het arbobeleid en hiervoor als dat nodig is andere kerndeskundigen inschakelen. Zo kan hij voor het werken met gevaarlijke stoffen advies vragen aan een arbeidshygiënist.

Aandachtspunten OR

Voor de OR is belangrijk om te kijken hoe de taken van de bedrijfsarts zijn geregeld. Alleen een BIG-geregistreerde bedrijfsarts mag zieke werknemers begeleiden, medisch onderzoek doen en medische informatie verwerken. Soms besteedt de bedrijfsarts taken uit aan bijvoorbeeld een arboarts, arboverpleegkundige of casemanager. Dit heet taakdelegatie. In het basiscontract hoort te staan aan wie de bedrijfsarts delegeert en welke bevoegdheden deze deskundigen hebben. Let er ook op dat werknemers hierover goed geïnformeerd worden.

TIP Een werknemer moet altijd de mogelijkheid hebben om zelf met de bedrijfsarts te spreken. Ook als er sprake is van taakdelegatie.

Meer lezen over dit onderwerp? Bekijk dan de checklist Keuze van de arbodienst en de checklist Taken voor de arbodienst.