Wij zijn Team OR

Onlangs in het nieuws: Albert Heijn stopt met naambordjes. Tot dat besluit kwam de grootgrutter vanwege de toenemende agressie door klanten tegen hun personeel. In de meeste gevallen blijft dat beperkt tot verbaal geweld, maar als daarbij ook de naam van de supermarktmedewerker wordt genoemd, is dat behoorlijk griezelig. Soms komt daar nog bovenop dat de klant met het korte lontje de medewerker weet te vinden op sociale media en daar vrolijk verder gaat met zijn intimidatie.

Albert Heijn ziet zich genoodzaakt de namen op de bordjes te vervangen met de tekst: ‘Wij zijn Team Albert Heijn’. Heel goed, maar de vraag is natuurlijk: waarom droegen de supermarktmedewerkers überhaupt naambordjes? Elke vermelding van een persoonsnaam is een verwerking van persoonsgegevens volgens de Algemene Verordening Persoonsgegevens (AVG). Deze verwerking is alleen gerechtvaardigd als daar vrijwillig en ondubbelzinnig instemming voor is verleend door de betrokken persoon óf deze als noodzakelijk kan worden aangemerkt.

Stel dat er instemming is verleend, dan kun je je nog afvragen wat de noodzaak is van het dragen van naambordjes door medewerkers. Klantvriendelijkheid zal een rol spelen. Maar kan een klant geen klacht indienen zonder de naam van een medewerker te kennen? Kan een klant niet rekenen op een volwaardige dienstverlening zonder te weten door welke natuurlijke persoon hij of zij namens een organisatie wordt geholpen? De vraag stellen is hem beantwoorden.

Een ander voorbeeld is de consternatie over het ‘nieuwsitem’ op de website van Nieuwspaal: ‘Privacy Nederlands Elftal niet beschermd: achternamen vol in beeld’. Waarom persoonsgegevens verwerken als dat niet noodzakelijk is? Je kunt als verslaggever of journalist in plaats van een persoonsnaam ook een rugnummer noemen of vermelden. Een rugnummer op het shirt is verplicht, een tot het individu herleidbare persoonsnaam niet. Waarom dan steeds benoemen dat het Memphis was die weer eens balverlies leed, in plaats van de neutralere optie van nummer 10?

Dit betreft uiteraard een enigszins ridicuul voorbeeld: bijna iedere voetbalfan weet heel goed wie er met nummer 10 (en een witte haarband) namens Oranje meedoet aan het Europees kampioen voetbal. Mensen als Memphis zijn niet heel actief op zoek naar privacy. Maar als ondernemingsraad kun je maar beter het zekere voor het onzekere nemen als het gaat om de verwerking van persoonsgegevens. In de OR zitten zelden mensen die smachten naar publiciteit. En ze zullen ook niet uitdrukkelijk toestemming hebben gegeven voor het verwerken van zijn of haar persoonsgegevens, hetgeen bij onze internationals ongetwijfeld wel het geval is. Het bericht op Nieuwspaal is er dan ook één in de categorie van het satirische online nieuwsmagazine De Speld.

Meer weten over dit onderwerp? Tijdens OR Live op 16 oktober 2024 geeft de Sociaal-Economische Raad (SER) de workshop ‘De OR als privacy-bewaker’. Aanmelden kan via de website van OR Live.