Checklists
Laatst gewijzigd op: 19 oktober 2021
Verlof

Verlof en de rol van de OR

Naast een fijn salaris is een goed georganiseerde verlofregeling erg belangrijk voor het personeel. Als OR heeft u instemmingsrecht als het gaat om vakantie- en verlofregelingen volgens artikel 27 lid 1b van de Wet op de ondernemingsraden (WOR). Denk hierbij aan alle soorten verlof: zorgverlof, bijzonder verlof, zwangerschaps- bevallings- en ouderschapsverlof. Natuurlijk heeft de werkgever zich aan de wettelijke kaders te houden voor deze verlofregelingen.

Achterban

Maar uw rol blijft niet enkel bij het instemmen met de verlofregeling van de bestuurder. Ook al gaat de OR niet over individuele gevallen, in de praktijk bent u toch een aanspreekpunt voor uw achterban. Zorg dus dat u inhoudelijke kennis heeft van HR-thema’s om uw achterban goed te kunnen adviseren. Daarnaast is het belangrijk om te zien hoe het verlofbeleid zich uitspeelt in de praktijk en om in gesprek te blijven met de medewerkers. Maak aan hen ook kenbaar dat zij uw OR mogen benaderen hiervoor.

Krijgt u veel feedback terug vanuit de achterban over bepaalde verlofregelingen in uw organisatie? Neem deze feedback dan mee en zet het op de agenda voor het eerstvolgende artikel 24-overleg.

Zorgverlof

Zorgverlof is voor medewerkers met zieke familieleden of andere zieke mensen in hun sociaal netwerk. Als deze mensen met wie de medewerker een sociale relatie heeft verzorging nodig hebben, kan de medewerker zorgverlof opnemen. Hierover bestaat een aantal wettelijk vastgelegde regels. Zo heeft de medewerker recht op kortdurend zorgverlof. Daarbij kan hij een aantal dagen betaald zorgverlof opnemen. U leest meer over het zorgverlof in deze checklist.

Verlof bij het krijgen van een kind

Er zijn heel wat verlofregelingen voor werknemers die een kind krijgen. Hier zit nog verschil tussen een werkneemster die zelf zwanger is en een werknemer waarvan de partner zwanger is. Zwangere werknemers hebben recht op 16 weken zwangerschaps- en bevallingsverlof: vier tot zes weken voor de bevalling en tien tot twaalf weken daarna. Hoe deze planning precies uitpakt, hangt af van de uitgerekende bevallingsdatum en het uiteindelijke moment van bevalling.

Geboorteverlof

Een medewerker heeft recht op geboorteverlof als zijn of haar partner is bevallen, dit is geregeld in de Wet arbeid en zorg. Geboorteverlof wordt ook wel vaderschapsverlof genoemd. Als werkgever bent u wettelijk verplicht om partners eenmaal het aantal werkuren per week aan geboorteverlof te geven. Het maakt geen verschil of de medewerker parttime of fulltime werkt. De werkgever betaalt het loon tijdens dit verlof volledig door. De medewerker moet dit verlof binnen vier weken na de geboorte van het kind op nemen. Daarnaast heeft een medewerker recht op vijf weken (vijf maal de wekelijkse arbeidsduur) aan aanvullend geboorteverlof binnen de eerste zes maanden na geboorte. Hier krijgt de medewerker een uitkering voor van het UWV.

Wil de bestuurder een verlofregeling aanpassen? Let dan op dat hij dit voorstel op tijd langs uw OR stuurt voor instemming. Verlofregelingen is complexe materie waar de OR zijn tijd voor mag nemen om dit door te nemen en eventueel hulp van buitenaf in te schakelen.

Ouderschapsverlof

Iedere werknemer heeft recht op 26 weken ouderschapsverlof in de eerste acht levensjaren van een kind. Daarvan zijn negen weken vanaf augustus 2022 deels doorbetaald als de medewerker dit betaald verlof binnen het eerste levensjaar opneemt. De werkgever vraagt een uitkering voor de werknemer aan bij het UWV. Na die negen weken blijven er dus 17 weken onbetaald verlof over, die de werknemer tot het achtste levensjaar van het kind kan opnemen.

Bijzonder verlof

Bijzonder verlof is niet wettelijk geregeld. Het is verlof waarover afspraken staan in de cao, het personeelsreglement of de arbeidsovereenkomst. Als het gaat om een besluit tot vaststelling, wijziging of intrekking van een verlofregeling die niet wettelijk of bij cao is geregeld, dan geldt het instemmingsrecht. Zo bepaalt artikel 27 lid 1 van de Wet op de ondernemingsraden. Gebruik deze checklist om te zien voor welke gelegenheden een regeling voor bijzonder verlof kan worden vastgelegd.