Actief en passief kiesrecht voor de ondernemingsraad
Er is een verschil tussen actief en passief kiesrecht als het gaat om de verkiezingen voor de ondernemingsraad. Passief kiesrecht wil zeggen dat een medewerker zich verkiesbaar kan stellen en dus zitting kan nemen in de ondernemingsraad als hij of zij gekozen wordt. Actief kiesrecht wil zeggen dat de medewerker mag stemmen bij OR-verkiezingen. Er zijn een aantal bepalingen over het passief en actief kiesrecht vastgelegd in de Wet op de ondernemingsraden (WOR). In deze checklist vind je de (wettelijke) regels en afspraken over passief en actief kiesrecht voor de OR-verkiezingen.
Wat is het actief kiesrecht?
Actief kiesrecht wil dus zeggen dat de medewerker zijn of haar stem mag uitbrengen tijdens de verkiezingen. In artikel 6 lid 2 van de Wet op de ondernemingsraden (WOR) staat: ‘Kiesgerechtigd zijn de personen die gedurende ten minste drie maanden in de onderneming werkzaam zijn geweest.’ Wel geeft de WOR in lid 5 van artikel 6 de mogelijkheid om hiervan af te wijken, ‘indien dit bevorderlijk is voor een goede toepassing van deze wet in de onderneming’.
Wat is het passief kiesrecht?
Als een medewerker passief kiesrecht heeft, kan deze persoon zich verkiesbaar stellen voor verkiezingen voor de ondernemingsraad. Artikel 6 lid 3 van de WOR bepaalt dat medewerkers verkiesbaar zijn tot lid van de ondernemingsraad als zij gedurende ten minste drie maanden in de onderneming werkzaam zijn geweest. Ook hier kan van worden afgeweken als dit bevorderlijk is voor een goede toepassing van de WOR.
In 2022 is de periode waarna werknemers actief en passief kiesrecht krijgen verkleind naar 3 maanden. Is jouw OR-reglement hierop al aangepast? Zorg dat dit voor de eerstvolgende verkiezingen is gebeurd.
OR-reglement
Het OR-reglement is, naast de WOR, een belangrijk document voor het organiseren van de OR-verkiezingen. Hierin kun je vastleggen dat je afwijkt van de standaardtermijn die de WOR voorschrijft voor wat betreft het actief en passief kiesrecht. De termijn kan zowel worden verkort als verlengd. Ligt de in- en uitstroom van medewerkers in jouw organisatie hoog? Dan kun je de termijn van het passief en actief kiesrecht verkorten, zodat de ondernemingsraad een goede representatie is van de achterban in de onderneming.
Wil je een OR-reglement opstellen of aanpassen? Gebruik dan de gratis tool www.or-reglement.nl.
Flexwerkers
Steeds meer mensen hebben geen vast contract, maar werken flexibel. Door de termijn van het passief en actief kiesrecht te verkorten, worden meer mensen betrokken bij het OR-werk. Uitzendkrachten bouwen nadat ze 15 maanden werkzaam zijn in de organisatie medezeggenschapsrechten op, en hebben dus na 18 maanden het recht om te stemmen en zich verkiesbaar te stellen. Ook kun je als ondernemingsraad samen met de bestuurder ervoor kiezen de groep ‘in de onderneming werkzame personen’ uit te breiden met bijvoorbeeld flexwerkers of vrijwilligers. Dergelijke wijzigingen dien je allemaal vast te leggen in het OR-reglement.