Voortaan al na drie maanden stemmen én verkiesbaar voor OR

Voortaan mogen werknemers al na drie maanden zowel kiezen als verkozen worden voor de ondernemingsraad. Dat is aanzienlijk korter dan nu. Zo komt er meer ruimte in de medezeggenschap voor flexkrachten (werknemers met een tijdelijk contract, uitzendkrachten, gedetacheerden en payrollwerknemers). Minister Koolmees van Sociale Zaken en Werkgelegenheid wil dit vastleggen in de Wet op de ondernemingsraden (WOR). Dat staat in een brief die hij op 30 juni 2020 aan de Tweede Kamer heeft gestuurd, als reactie op voorstellen van de Commissie Bevordering Medezeggenschap van de SER.

Actief en passief kiesrecht

Veruit het belangrijkste voorstel gaat over de termijn voor actief en passief kiesrecht. Op dit moment mag een werknemer in loondienst na zes maanden stemmen voor de OR (actief kiesrecht) en na twaalf maanden zich verkiesbaar stellen voor de OR (passief kiesrecht). Beide termijnen worden verkort tot drie maanden. Net als nu blijft het mogelijk in het OR-reglement (ten positieve) af te wijken van de wet, door nog kortere termijnen op te nemen.

Uitzendkrachten

De regel van drie maanden gaat gelden voor werknemers met tijdelijk contract, gedetacheerden en payrollmedewerkers. Alleen voor uitzendkrachten blijven er andere termijnen, al veranderen die ook. Op dit moment mogen ze pas na 30 maanden stemmen en na 36 maanden verkozen worden bij de inlenende organisatie. Straks wordt deze termijn verkort naar 18 maanden voor zowel kiezen als verkiesbaar stellen voor uitzendkrachten.

Commissies

Koolmees wil ook het advies van de SER opvolgen om de wet zodanig te wijzigen dat OR-commissies voortaan ook uit een meerderheid van deskundigen kunnen bestaan. Dat kan nu niet. Er is wel een ‘maar’: een commissie met een minderheid aan OR-leden heeft geen advies- en instemmingsrecht, dat blijft voorbehouden aan de OR zelf.

Gedragsonderzoek

Tot slot vraagt Koolmees het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) en TNO voortaan verdiepende vragen toe te voegen aan hun werkgevers- en werknemersenquêtes en aan het eigen periodieke nalevingsonderzoek WOR van het Ministerie van SZW. Zo valt beter te achterhalen waarom werkgevers geen OR instellen en waarom werknemers zich niet kandideren.

(Tussentijdse) OR-verkiezingen organiseren? Bekijk ook onze tool OR Vote.